"A Paixão de Santa Perpétua e Santa Felicidade” (Passio Sanctarum Perpetuae et Felicitatis): tradução anotada

Autores/as

  • Aline Montesine Fávaro USP
  • Tiago Augusto Nápoli
  • Ricardo da Cunha Lima USP

DOI:

https://doi.org/10.34019/2318-3446.2019.v7.27704

Palabras clave:

Passio Perpetuae, Literatura cristã, Século III d.C., Africa Proconsularis, Latim

Resumen

O presente trabalho tem como objetivo traduzir e anotar o texto latino Passio Sanctarum Perpetuae et Felicitatis (“A Paixão de Santa Perpétua e Santa Felicidade”), do séc. III d.C., que versa sobre parte das comunidades cristãs norte-africanas à época dos Severos, em especial sobre o martírio infligido às personagens que dão título à obra. Para tanto, é utilizada a edição crítica de Heffernan (2012), cotejada, quando necessário, com a versão grega do texto, como se encontra em Amat (1996).

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

ADAMIK, Tamás. The description of Paradise in the Apocalypse of Peter. In: BREMMER, Jan N.; CZACHESZ, István (Eds.). The Apocalypse of Peter. Leuven: Peeters, 2003, p. 78-90.

ALMEIDA, João Ferreira de (Trad.). Bíblia Sagrada. Almeida Revista e Corrigida. São Paulo: Sociedade Bíblica do Brasil, 2009 [1898].

_______________________. Bíblia Sagrada. Nova Almeida Atualizada. São Paulo: Sociedade Bíblica do Brasil, 2017 [1959].

AMAT, Jacqueline (Ed.). Passion de Perpétue et de Félicité suivi des Actes. Paris: Les Éditions du CERF, 1996.

APRIGLIANO, Adriano. O Descimento ao Averno. Eneida 6. São Paulo: Syrinx, 2019.

BLAISE, Albert. Dictionnaire Latin-Français des auteurs chrétiens. Turnhout: Brepols, 1954.

BETTIOLO, Paolo et al. (eds.). “Ascensio Isaiae. Textus”. In: Corpus Christianorum. Series Apocryphorum. Vol. 7. Turnhout: Brepols, 1995.

BRAUN, R. (Ed.). “De tempore barbarico I”. In: Corpus Christianorum. Series Latina. Vol. 60. Turnholti: Typographi Brepols Editores Pontificii, 1976.

BREMMER, Jan N. Contextualizing Heaven in Third-Century North Africa. In: BOUSTAN, Ra‘anan S.; REED, Annette Yoshiko (Eds.). Heavenly Realms and Earthly Realities in Late Antique Religions. Cambridge: Cambridge University Press, 2004, p. 159-173.

________________. Paradise from Persia, via Greece, into the Septuagint. In: LUTTIKHUIZEN, Gerard P. (Ed.). Paradise Interpreted. Representations of Biblical Paradise in Judaism and Christianity. Brill: Leiden, 1999, p.1-20.

CADOTTE, Alain. La romanisation des dieux: l’interpretatio romana en Afrique du Nord sous le Haut-Empire. Leiden: Brill, 2007.

CHARLES, R. H. et al. (Eds). 2 Enoch, or the Book of the secrets of Enoch. In: The Apocrypha and Pseudepigrapha of the Old Testament. Volume 2: Pseudepigrapha. Oxford: Clarendon Press, 1913, p. 425-469.

CICCARESE, Maria Pia. Visioni dell’Aldilà in Occidente. Fonti, modelli, testi. Firenze: Nardini Editore, 1987.

CICERO. De natura Deorum. Trad. H. Rackham. Cambridge: Harvard University Press, 1967 [1933].

COOGAN, Michael D. (Ed.). The New Oxford Annotated Bible. New Revised Standard Version with The Apocrypha. Oxford: Oxford University Press, 2010 [1973].

COOPER, Kate. A father, a daughter and a procurator: authority and resistance in the prison memoir of Perpetua of Carthage. Gender & History. Vol. 23, n. 3, 2011, p. 685-702.

CROSS, F. L. The Oxford Dictionary of the Christian Church. Oxford: Oxford University Press, 1997 [1957].

CURTIUS, Ernst Robert. Capítulo V. A tópica. In:_________. Literatura latina europeia e Idade Média latina. Trad. Teodoro Cabral & Paulo Rónai. São Paulo: Editora da Universidade de São Paulo, 1996, p. 121-152.

DESSAU, Hermannus (Ed.). 5725. In:_________. Inscriptiones latinae selectae. Vol. 2, par. 1. Berolini: Apud Weidmannos, 1902, p. 413.

DUCHESNE, Louis. En quelle langue ont été écrits les Actes des Saintes Perpétue et Félicité?. Comptes rendus des séances de l’Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. N. 1, p.39-54, 1891.

EHRMAN, Bart D. (Ed.) The Sheperd of Hermas. In:_________. The Apostolic Fathers. Epistle of Barnabas, Papias and Quadratus, Epistle to Diognetus, The Sheperd of Hermas. Cambridge: Harvard University Press, 2003, p. 161-473.

EWIGLEBEN, Cornelia; KÖHNE, Eckart (Eds.). Gladiators and Caesars. The Power of Spectacle in Ancient Rome. Los Angeles: University of California Press, 2000.

FAIRCLOUGH, H. R.; BROWN, Seldon L. (Eds.). Virgil’s Aeneid Books I-VI. Chicago: Benj. H. Sanborn & Co., 1919.

FARRELL, Joseph. The Canonization of Perpetua. In: BREMMER, Jan N.; FORMISANO, Marco (Eds.). Perpetua’s Passions. Multidisciplinary Approaches to the Passio Perpetuae et Felicitatis. Oxford: Oxford University Press, 2012, p. 300-320.

FERGUSON, Everett. Encyclopedia of Early Christianity. New York: Routledge, 2010.

FIGUEIREDO, Antonio Pereira de. A Bíblia Sagrada contendo o Velho e o Novo Testamento traduzida em portuguez segundo a Vulgata Latina. Lisboa: Typographia Universal, 1867.

FORMISANO, Marco (Trad.). La Passione di Perpetua e Felicita. Milano: BUR, 2008.

FUTRELL, Alison. 3. A Day at the Games. In:_________. The Roman Games. A Sourcebook. Blackwell Publishing, 2006, p. 84-119.

GOLD, Barbara K. Perpetua. Athlete of God. Oxford: Oxford University Press, 2018.

GONZALES, Eliezer. The Passion of Perpetua and Felicitas as an adapted apocalypse. Plura. Revista de estudos de religião, vol. 4, n. 1, p. 34-61, 2013.

GRADEL, Ittai. Emperor Worship and Roman Religion. Oxford: Clarendon Press, 2002.

GRÉBAUT, Sylvain (Trad.). Littérature éthiopienne. Pseudo-Clémentine. Texte et traduction du traité: « La seconde venue du Christ et la resurrection de morts ». Revue de l’Orient chrétien. Deuxième série. Tome V. Paris: Bureaux des œuvres d’Orient, 1910, p. 198-214, 307-323, 425-439.

GRYSON, Roger (Ed.). Biblia Sacra Vulgata. 5. ed. Germany: Deutsche Bibelgesellschaft, 2008 [1969].

HARMON, A. M. (Trad.). Anacharsis. In:_________. Lucian. Vol. 4. Cambridge: Harvard University Press, 1961.

HEFFERNAN, Thomas J. The Passion of Perpetua and Felicity. Oxford: Oxford University Press, 2012.

HESIOD. Theogony. Edited with Prolegomena and Commentary by M. L. West. Oxford: Clarendon Press, 1997.

HESÍODO. Trabalhos e dias. Trad. Christian Werner. São Paulo: Hedra, 2013.

HILHORST, Anthony. The Apocalypse of Paul: Previous History and Afterlife. In: BREMMER, Jan N.; CZACHESZ, István (Eds.). The Visio Pauli and the Gnostic Apocalypse of Paul. Leuven: Peeters, 2007, p. 1-22.

HOMER. The Odyssey. Vol. 1. Trad. A. T. Murray. Cambridge: Harvard University Press, 1945 [1919].

HORNBLOWER, S.; SPAWFORTH, A. The Oxford Classical Dictionary. Oxford: Oxford University Press, 2012 [1949].

__________________________________. The Oxford Companion to Classical Civilization. United Kingdom: Oxford University Press, 2014.

ISIDORUS HISPALENSIS. Isidori Hispalensis Episcopi etymologiarum siue originum libri XX. Ed. W. M. Lindsay. Oxonii: E Typographeo Clarendoniano, 1911.

JAMES, Montague Rhodes (Ed.). Visio Pauli. In:_________. Apocrypha Anecdota. A Collection of Thirteen Apocryphal Books and Fragments. Cambridge: Cambridge University Press, 1893, p. 11-42.

JONES, A. H. M. “I appeal unto Caesar”. In:_________. Studies in Roman Government and Law. New York: Barnes and Noble, 1968, p. 51-65.

KAYSER, C. L. (Ed.). Γυμναστικος. In:_________. Flavii Philostrati Opera. Vol. II. Lipsiae: In Aedibus G. B. Teubneri, 1871, p. 261-293.

KITZLER, Petr. From Passio Perpetuae to Acta Perpetuae. Recontextualizing a Martyr Story in the Literature of the Early Church. Trad. Josef Šrejber e Rachel Thompson. Berlin: De Gruyter, 2015.

KLEBS, Elimarus (Ed.). Prosopographia Imperii Romani Saec. I.II.III, par. 1. Berolini: Apud Georgium Reimerum, 1897.

KRÜGER, G. (Ed.). Die Apologieen Justins des Märtyrers. Freiburg: J. C. B. Mohr, 1891.

KYLE, Donald G. Spectacles of Death in Ancient Rome. London: Routledge, 1998.

LAKE, Kirsopp (Trad.). The Martyrdom of Polycarp. In: The Apostolic Fathers. The Sheperd of Hermas, The Martyrdom of Polycarp, Epistle to Diognetus. Cambridge: Harvard University Press, 1965 [1913], p. 309-345.

LAMPE, G. W. H. A Patristic Greek Lexicon. Oxford: Clarendon Press, 1961.

LANDFESTER, Manfred et al. (Eds). Brill’s New Pauly Encyclopaedia of the Ancient World. Classical Tradition. Leiden: Brill, 2006-2010.

LE GOFF, Jacques. La naissance du Purgatoire. France: Gallimard, 1981.

MACHADO, José Pedro. Dicionário onomástico da Língua Portuguesa. 3. ed. Lisboa: Livros Horizonte, 2003.

MARSHALL, Peter K. (Ed.). Clxxxv. Atalanta. In: HYGINUS. Fabulae. Lipsiae: In Aedibus K. G. Saur, 2002, p. 154-155.

McGOWAN, Andrew. 3. Food and Drink in Early Ritual Meals. In:_________. Ascetic Eucharistis. Oxford: Clarendon Press, 1999, p. 89-142.

MOSS, Candida R. The Other Christs. Imitating Jesus in Ancient Christian ideologies of martyrdom. Oxford: Oxford University Press, 2010.

MUSURILLO, Herbert. The Acts of the Christian Martyrs. Oxford: Clarendon Press, 1972.

NIERMEYER, J. F. Mediae latinitatis lexicon minus. Leiden: E. J. Brill, 1976.

ORELLI, J. K. von (Ed.). Inscriptionum latinarum selectarum amplissima collectio. Volumen primum. Turici: Typis Orelli, Fuesslini et sociorum, 1828.

PERKINS, Judith. The Rhetoric of the Maternal Body in the Passion of Perpetua. In: PENNER, Todd; STICHELE, Caroline Vander (Eds.). Mapping Gender in Ancient Religious Discourses. Leiden: Brill, 2007, p. 313-332.

PESTHY, Monika. “Thy mercy, O Lord, is in the heavens; and thy righteousness reacheth unto the clouds”. In: BREMMER, Jan N.; CZACHESZ, István (Eds.). The Apocalypse of Peter. Leuven: Peeters, 2003, p. 40-51.

PLATO. Plato’s Phaedo. Ed. John Burnet. Oxford: Clarendon Press, 1963 [1911].

PLUMMER, Carolus (ed.). Venerabilis Baedae Opera Historica. Oxonii: E Typographeo Clarendoniano, 1896.

POTTHOFF, Stephen E. Rebirthing paradise in the sacred space of vision and cemetery. In:_________. The Afterlife in Early Christian Carthage: Near-Death Experience, Ancestor Cult, and the Archaeology of Paradise. New York: Routledge, 2017, p. 7-49.

PRUDENTIUS, Aurelius. Cathemerinon liber. In: CUNNINGHAM, M. P. (Ed.). Corpus Christianorum. Series Latina, vol. 126. Turnhout: Brepols, 1966.

REMIJSEN, Sofie. The end of Greek athletics in Late Antiquity. Cambridge: Cambridge University Press, 2015.

RIVES, James. The piety of a persecutor. Journal of Early Christian Studies, vol. 4, p. 1-25, 1996.

ROBERT, Louis. Une vision de Perpétue martyre à Carthage en 203. Comptes rendus des séances de l’Académie des Inscriptions et Belles-Lettres, vol. 126, n. 2, p. 228-276, 1982.

RUINART, Theodoricus (Ed.). Acta primorum martyrum sincera et selecta. Parisiis: Franciscus Muguet, 1689.

RUSSELL, James. Mosaic inscriptions from the Palaestra at Anemurium. Anatolian Studies, vol. 24, p. 95-102, 1974.

SABATIER, Petrus. Bibliorum Sacrorum Latinae Versiones Antiquae, seu Vetus Italica. Vols. 3. Parisiis: Apud Franciscum Didot, 1743-1751.

SCAFI, Alessandro. Mapping Paradise. A History of Heaven on Earth. London: The British Library, 2006.

SENECA. Ad Lucilium epistulae morales. Vols. I-III. Trad. Richard M. Gummere. Cambridge: Harvard University Press, 1917-1925.

SÉNECA, Lúcio Aneu. Cartas a Lucílio. Trad. J. A. Segurado e Campos. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian, 2004.

SHAW, Brent. The Passion of Perpetua. Past and Present, n. 139, p. 3-45, 1993.

SOUTER, Alexander. A glossary of later Latin: to 600 A.D. Oxford: University Press, 1957.

STE. CROIX, G. E. M. de. Christian Persecution, Martyrdom, and Orthodoxy. Oxford: Oxford University Press, 2006.

STERN, Philip D. The Origin and Significance of “The Land Flowing with Milk and Honey”. Vetus Testamentum, vol. 42, fasc. 4, p. 554-557, 1992.

TERTULLIANUS. De anima. In: MORESCHINI, C.; PODOLAK, P. (Eds.). Opera dogmatica. 2b. De anima, De carnis resurrectione, Adversus Praxean. Roma: Città Nuova, 2010.

_______________. De spectaculis. In: DEKKERS, E. (Ed.). Tertulliani Opera. Pars I: Opera catholica, Aduersus Marcionem. Turnholti: Typographi Brepols Editores Pontificii, 1954.

_______________. Liber de Baptismo. In: MIGNE, J.-P. (Ed.). Opera omnia. Patrologia Latina, I. Parisis: Apud Garnier Fratres, 1879, cols. 1305-1334.

_______________. Liber de Corona. In: MIGNE, J.-P. (Ed.). Opera omnia. Patrologia Latina, II. Parisis: Apud Garnier Fratres, 1879, cols. 93-122.

TERTULLIEN. A son épouse. Ed. Charles Munier. Paris: Les Éditions du CERF, 1980.

TONER, Jerry. Win the crowd. In:_________. The day Commodus killed a rhino. Understanding the Roman games. Baltimore: John Hopkins University Press, 2014, p. 67-86.

TREVETT, Christine. Montanism. Gender, authority and the New Prophecy. Cambridge: Cambridge University Press, 2002.

VILLE, Georges. La gladiature en Occident des origins à la mort de Domitien. Rome: École Française de Rome, 1981.

VIRGÍLIO. Eneida. Trad. José Victorino Barreto Feio. São Paulo: Martins Fontes, 2004.

WASZINK, J. H.; VAN WINDEN, J. C. M. (Eds.). Tertullianus. De Idolatria. Leiden: Brill, 1987.

WIEDEMANN, Thomas. Emperors and gladiators. London: Routledge, 1995.

WINTERBOTTOM, Michael. Conversations in Bede’s Historia Ecclesiastica. In: DICKEY, Eleanor; CHAHOUD, Anna (Eds.). Colloquial and Literary Latin. Cambridge: Cambridge University Press, 2010, p. 419-430.

Publicado

2019-12-11

Cómo citar

MONTESINE FÁVARO, A.; NÁPOLI , T. A.; DA CUNHA LIMA, R. "A Paixão de Santa Perpétua e Santa Felicidade” (Passio Sanctarum Perpetuae et Felicitatis): tradução anotada. Rónai – Revista de Estudos Clássicos e Tradutórios, [S. l.], v. 7, n. 2, p. 37–68, 2019. DOI: 10.34019/2318-3446.2019.v7.27704. Disponível em: https://periodicos.ufjf.br/index.php/ronai/article/view/27704. Acesso em: 18 jul. 2024.

Número

Sección

Traducciones