Tradução do livro 15 do Opus agriculturae de Paládio
DOI:
https://doi.org/10.34019/2318-3446.2021.v9.36274Palavras-chave:
Paládio, literatura técnica, poesia, traduçãoResumo
Neste trabalho, apresentamos traduzida parte da obra agronômica de Paládio, que escreveu em Roma na passagem do séc. IV para o V d.C. Intitulado Opus agriculturae (OA), o tratado paladiano contém quatorze livros em prosa e um pequeno poema de características didáticas no fim. O tema do poema, chamado Carmen de insitione (“Poema sobre o enxerto”), é a técnica da enxertia arbórea. Do ponto de vista formal, observamos que Paládio provavelmente se baseou em Columela (séc. I d.C.), autor de De re rustica, ao inserir um livro em versos no OA: sabemos, com efeito, que o livro 10 do tratado columeliano fora composto em metro hexâmetro datílico. Contudo, Insit. se diferencia por ter sido composto sob a forma de oitenta e cinco dísticos elegíacos. Além da tradução, feita em disposição justalinear com o original e acrescida de notas explicativas, juntamos informações prévias para situar esse autor em seu meio e OA no contexto da literatura técnica antiga.
Downloads
Referências
AMMIANUS MARCELLINUS. The surviving books of the History; Excerpta Valesiana: III volume. With an English translation by John C. Rolfe. Cambridge, Mass./London: Havard University Press/Heinemann Ltd., 1986.
ANDRÉ, Jacques. Les noms des plantes dans la Rome Antique. Paris: Les Belles Lettres, 2010.
ARMENDÁRIZ, José Ignacio García. Agronomía y tradición clásica: Columela en España. Sevilla: Universidad de Sevilla/Universidad de Cádiz, 1995.
CARTELLE, Enrique Montero. Prosa técnica no gramatical. In: CODOÑER, Carmen. (org.). Historia de la literatura latina. Madrid: Cátedra, 2007, p. 795-810.
CASAS, Ana Moure. Introducción. In: PALADIO. Tratado de agricultura; Medicina veterinaria; Poema de los injertos. Traducción, introducción y notas de Ana Moure Casas. Madrid: Gredos, 1990, p. 7-79.
CUNHA, Antônio Geraldo da. Dicionário etimológico da língua portuguesa. Rio de Janeiro: Lexikon, 2010.
ÉLIO DONATO. Vita Vergilii. Trad. Ruth Junqueira de Faria. In: NOVAK, Maria da Glória; NERI, Maria Luiza; PETERLINI, Ariovaldo Augusto (org.). Historiadores latinos: antologia bilíngue. São Paulo: Martins Fontes, 1999, p. 341-349.
FITCH, John G. Introduction. In: PALLADIUS. The work of farming (Opus agriculturae). A new translation from the Latin by J. G. Fitch. Devon: Prospect Books, 2013.
GESNER, Iohannes Matthias (org.). Scriptores rei rusticae ueteres Latini: tomus alter. Lipsiae: Sumptibus Caspari Fritsch, 1774.
GOUJARD, Raoul. Introduction. In: CATON. De l’agriculture. Texte établi et traduit par Raoul Goujard. Paris: Les Belles Lettres, 1976, p. VII-LVI.
GRIMAL, Pierre. Dictionnaire de la mythologie grecque et romaine. Paris: Presses Universitaires de France, 1963.
ISAGER Signe; SKYDSGAARD, Jens Erik. Ancient Greek agriculture: an introduction. London/New York: Routledge, 1992.
MARTIN, René. Introduction. In: PALLADIUS. Traité d’agriculture: tome premier – livres I et II. Texte établi, traduit et commenté par René Martin. Paris: Les Belles Lettres, 1976, p. VII-LXVII.
MEYER, Ernst H. F. Geschichte der Botanik: zweiter Band. Königsberg: Verlag der Gebrüder Bornträger, 1855.
OVÍDIO. As metamorfoses. Org. Mauri Furlan e Zilma Gesser Nunes. Florianópolis: UFSC, 2017.
OVIDIO. Lettere di Eroine. A cura di Gianpiero Rosati. Milano: Rizzoli, 1998.
PALADII RUTILII TAURI AEMILIANI VIRI INLUSTRIS. Opus agriculturae. Ex recensione J. C. Schmittii. Lipsiae: In Aedibus B. G. Teubneri, MDCCCLXXXVIII.
PALADIO. Tratado de agricultura; Medicina veterinaria; Poema de los injertos. Traducción, introducción y notas de Ana Moure Casas. Madrid: Gredos, 1990.
PALLADIUS. Das Bauernjahr. Herausgegeben und übersetzt von Kai Brodersen. Berlin/Boston: Walter de Gruyter, 2016.
PALLADIUS. The work of farming (Opus agriculturae). A new translation from the Latin by J. G. Fitch. Devon: Prospect Books, 2013.
PENNA, Heloísa Maria Moraes Moreira. O canto de Orfeu em dísticos elegíacos: lamento e exaltação no prefácio II de O rapto de Prosérpina. Nuntius Antiquus, Belo Horizonte, vol. 14, n. 2, p. 181-191, 2018.
REBOUL, Olivier. Introdução à retórica. Trad. Ivone Castilho Benedetti. São Paulo: Martins Fontes, 2004.
THOMAS, Richard Fitzgerald. Introduction. In: VIRGIL. Georgics, volume I: books 1-2. Edited by Richard F. Thomas. Cambridge: Cambridge University Press, 1994, p. 1-34.
TOOHEY, Peter. Epic lessons: an introduction to ancient didactic poetry. London/New York: Routledge, 1996.
WHITE, K. D. Roman farming. London: Thames & Hudson, 1970.
“Portal Grécia Antiga” <https://greciantiga.org/arquivo.asp?num=0184> Acesso em 01/11/2021.
Downloads
Publicado
Como Citar
Edição
Seção
Licença
Copyright (c) 2021 Matheus Trevizam

Este trabalho está licenciado sob uma licença Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Direitos Autorais
Autores que publicam nesta revista concordam com os seguintes termos:
1. Autores e autoras mantém os direitos autorais e concedem à revista o direito de primeira publicação, sendo a publicação licenciada sob a Creative Commons Attribution License 4.0 Internacional.
2. Os autores e autoras têm permissão e são estimulados(as) a publicar e compartilhar o trabalho com reconhecimento da publicação inicial nesta revista.
3. Os autores e autoras dos trabalhos aprovados autorizam a revista a ceder o conteúdo de seus trabalhos, após sua publicação, para reprodução em indexadores de conteúdo, bibliotecas virtuais e similares.
Para mais informações sobre a Creative Commons Attribution 4.0 International License, acessar: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
Isenção editorial
O conteúdo dos artigos publicados é de inteira e exclusiva responsabilidade de seus autores, não representando a posição oficial da Rónai - Revista de Estudos Clássicos e Literários ou do Faculdade de Letras da Universidade Federal de Juiz de Fora ou das instituições parceiras.